Ga naar hoofdinhoud

Je bent toch niet van suiker?

Tom Friedman

Kunstenaars beelden zichzelf al 600 jaar lang af. Omdat ze zelf nu eenmaal altijd als model voorhanden zijn, omdat ze aan marketing doen, omdat ze zichzelf graag onsterfelijk maken én omdat er vraag naar is. Een zelfportret levert op de veiling nog altijd het meeste op

Sommige kunstenaars voegen voedsel toe aan hun portret, om jouw aandacht te trekken, bijvoorbeeld. Of om nóg meer van zichzelf te laten zien. Collega Froukje duikt in het onderwerp.

 

Je bent toch niet van suiker?

De Amerikaanse Tom Friedman maakte een zelfportret met duizenden suikerklontjes. Friedman werkt vaak met alledaagse producten. Zo maakte hij sculpturen van spaghetti en met kauwgom. Producten die net als suiker, voor iedereen direct herkenbaar zijn. ‘Using everyday materials is a way of connecting with people. Not a lot of people may have had an experience with traditional art materials, but these familiar materials have meaning for them.’

Detail van Tom Friedman, zonder titel, nu te zien in het LAM museum

De pasta, de kauwgom of de suikerblokjes zijn als een pakkende openingszin: ze trekken je aandacht. Ze maken het werk ook spannender. Water, muizen of mieren: er is niet veel voor nodig om het werk – dat flink aan de prijs is – weg te vagen.

 

7000% meer verdienen

De chocolade zelfportretten van de Nederlander Renzo Martens hebben hetzelfde effect. Misschien verleidt de zoete geur je, of alleen het idee al: grote koppen van massieve chocolade; dat wil je zien.

Bezoekers in het LAM museum bij de chocoladeportretten van Renzo Martens (nu niet tentoongesteld), foto Bibi Veth

Renzo Martens vroeg arbeiders van Congoleze cacaoplantages om zelfportretten te maken van rivierklei. Met 3D-scanners digitaliseerde hij de sculpturen en maakte hij er mallen van. Een Nederlandse chocolatier zet de mallen om in chocoladeportretten, die Martens verhandelt op de kunstmarkt.

Resultaat: de arbeiders ontvangen per gram chocolade 7000% meer dan dat ze er anders voor zouden krijgen. Martens zegt: ‘Ze kunnen niet leven van het werk op cacaoplantages, maar misschien wel van kritische kunst over dat werk.

 

Man Spread met spiegelei

De Britse Sarah Lucas gebruikt spiegeleitjes om haar bloedserieuze boodschap over te brengen. Ze laat je eerst lachen, daarna krijg je een stomp in je maag.

Sarah Lucas, Self-portrait with Fried Eggs, 1996, Collectie Frans Hals Museum

In dit zelfportret zet ze zichzelf neer als een machoman: onderuitgezakt, met haar benen ver uit elkaar en een zelfverzekerde blik. Je ogen blijven haken bij de spiegeleitjes op haar borsten. Dus tóch een vrouw, denk je. Sarah verandert in één klap van een dominante man in een seksobject. De spiegeleieren maken haar boodschap pijnlijk duidelijk: vrouwen, hoe sterk ook, zijn consumptiegoederen.

 

Één jaar eten en drinken

Je kunt jezelf ook hélemaal terugbrengen tot eten. De Israëlische Itamar Gilboa hield een jaar lang bij wat hij at en dronk. Van zijn eetdagboek maakte hij een gigantische installatie met ruim 6000 porseleinen cup-cakes, appeltaartjes, zalm sushi’s, flessen cola en ander voedsel. Het is een zelfportret zonder zelf, maar het is misschien nog wel het persoonlijkst van allemaal.

Itamar Gilboa, Food Chain Project in het LAM museum

 

#goingbananas

Soms is het eten in een zelfportret alleen maar decoratie. In het Museum of Ice Cream in San Francisco of New York of in de Amsterdamse Wondr Experience kun je op de foto tussen smeltende ijsjes, vliegende bananen, reuzen kersen, spikkels of roze marshmallows. Influencers zijn er dol op. Het geeft ook zo’n lekker contrast: kijk mij eens slank zijn, óndanks alle suikers en vetten die ik eet.

 

De anti-influencer

De Amerikaanse David Henry ergert zich kapot aan die inhoudsloze selfies. Hij draait het om en maakt smerig ogende zelfportretten met eten. Hij is niet meer herkenbaar en knapper wordt hij er zeker niet van.

David Henry op Instagram

Grappig: de selfies doen het lekker op social media. Inmiddels heeft de zelfbenoemde negative influencer 108.000 volgers.

 

Geschreven door collega Froukje

 

LAM – foodart museum

Zin om het porseleinen eetdagboek van Itamar Gilboa en het suiker-zelfportret van Tom Friedman in het echt te zien? Reserveer je starttijd en kom naar het LAM museum in Lisse. Het LAM is hét foodart museum in Nederland. Gloednieuw en bomvol internationale topstukken. Het LAM is vooral ook een innovatief en persoonlijk museum dat je anders laat kijken. Voor alle leeftijden, en dan bedoelen we ook echt álle leeftijden. Met onze super persoonlijke aanpak krijg je altijd een kunstervaring op maat.

 

Back To Top
Het LAM gebruikt cookies en scripts van Google om jouw gebruik van onze websites geanonimiseerd te analyseren, zodat we functionaliteit en effectiviteit kunnen aanpassen en advertenties kunnen tonen. Ook gebruiken we na aparte toestemming cookies en scripts van Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn en Google om social media integratie op onze websites mogelijk te maken. Als je wilt aanpassen welke cookies en scripts we mogen gebruiken, kunt je hiernaast/hieronder uw instellingen wijzigen.
Annuleren